
یکی از جاذبه های تاریخی و بسیار جذاب کشور، غار خربس است که در استان هرمزگان قرار دارد. این غار دارای معماری منحصر به فرد و عجیبی است و گویا در زمان ماد ها بنا شده است. این مکان بر فراز بلندی که جز دنباله چین خوردگی های رشته کوههای زاگرس میباشد، قرار گرفته و شباهت بسیاری با دخمه های آذربایجان، کردستان، لرستان، بوشهر، اهواز و شوشتر دارد. این بلندی پس از فروکش کردن آب دریا نمایان شده و در طول تاریخ، انسان ها اشکال مختلفی را بر روی آن ایجاد کردند. دیوار های صخرهای غار خربس حدود 20 تا 30 سانتی متر بلندی دارد و برای ورود به آن 9 روزنه دیده میشود. یک برکه در پایین دهانه غار به چشم میخورد که کاربرد آن نگهداری از آب باران است که سطح آب آن در فصول پر باران، افزایش مییابد. پس از ورودی غار، یک تالار وجود دارد و دو طاقچه کوچک نیز (شبیه به برخی دخمه ها) در آن برای گذاردن چراغ ایجاد شده است. علاوه بر تالار، تعدادی دهلیز، اتاق، چشمه و چند روزنه دیگر نیز دیده میشود. ابعاد اتاق های این غار حدود 4 در 55 متر میباشد و تمام بخش های مختلف غار به یکدیگر راه دارند. یک نوع خفاش که با نام خفاش دم موشی شناخته میشود (یکی از گونه های در حال انقراض)، در حفره های زیرین و زوایای تاریک غار لانه گزیدهاند. درباره کاربرد این غار نظریات متفاوتی بیان شده است. به اعتقاد برخی، در زمان حکومت ماد ها، مردم برای پرستش مهر و الهه میترا به این مکان مراجعه میکردند. طبق نظریه دیگر، مراسمات یادبود مردگان در تالار این غار برگزار میشد. برخی دیگر میگویند پس از روی آوردن مردم این منطقه به آیین زرتشت، این غار به یک استوادان تبدیل شد. به همین دلیل افراد بنابر آیین زرتشت، استخوان های مردگان خود را در این محل جمع آوری و نگهداری میکردند. یکی دیگر از روایت های موجود درباره این غار، استفاده از آن به عنوان یک پناهگاه است. طبق این روایت، مردم مقداری آب، غذا و سنگ در این مکان انبار میکردند تا در زمانی که این منطقه مورد تهاجم دزدان دریایی قرار میگرفت، کودکان، زنان و کهن سالان به غار پناه ببرند. سنگ های انبار شده نیز برای پرتاب و دفاع از خود به کار گرفته میشدند. تپه های مرجانی با بلندی های مختلف دور تا دور این غار را احاطه کردهاند. بنا بر گفته مردمان محلی، یک جفت عقاب ماهیگیر (عقابی نادر) یک لانه دائمی بر فراز غار خربس دارند.
برای بازدید از غار خربس به استان هرمزگان، 15 کیلومتری جنوب قشم، سمت راست جاده قشم به روستای خربس و روستای رمچاه مراجعه نمایید.